EN
Zdjęcie fragmentu Kurtyny Wyspiańskiego w Teatrze Słowackiego. Kurtyna malowana farbami na płótnie. kolorowa, przedstawia nagie postaci w różnych pozach, przeważa kolor pomarańczowy.
Prace nad kurtyną według projektu Stanisława Wyspiańskiego, fot. Studio FilmLove

Odsłonięcie nowej kurtyny według projektu Stanisława Wyspiańskiego

09.10.2018

Stanisław Wyspiański od samego początku, od momentu powstania Teatru Miejskiego w Krakowie, był związany z tą sceną. Co prawda jako duchowy patron jest na niej stale obecny, jednak w obrębie samego budynku brakuje namacalnego śladu, który kojarzyłby się z Wyspiańskim.

Staraniem Krzysztofa Głuchowskiego, dyrektora Teatru oraz dzięki środkom przekazanym przez Małopolską Agencję Rozwoju Regionalnego w Teatrze im. J. Słowackiego powstała druga kurtyna oparta na szkicu artysty z 1892 roku. Pracami malarskimi pokierował Tadeusz Bystrzak, autor m.in. kopii „Pochodni Nerona”. Nowa kurtyna Wyspiańskiego będzie używana zamiennie z istniejącą od 124. lat,  słynną kurtyną Henryka Siemiradzkiego.

Wyspiański od swojego debiutu w 1898 roku związany był z Teatrem Miejskim (obecnie Teatrem im. J. Słowackiego), kształtował go artystycznie, pisał,  tworzył scenografię do prapremier własnych dzieł i reformował myślenie o teatrze. To tutaj w 1901 roku wystawił swoje „Wesele”, a po jego sukcesie powierzono mu inscenizację „Dziadów” Adama Mickiewicza. Było to pierwsze w Polsce wystawienie tego dramatu, Wyspiański połączył wszystkie części dzieła Mickiewicza w całość, z jego adaptacji korzystano przez kolejnych 20 lat.  Za europejskim sukcesem Teatru Miejskiego stały dzieła i inscenizacje Stanisława Wyspiańskiego.

Mało kto wie, że w 1892 autor „Wesela” stanął też do konkursu na projekt kurtyny w Teatrze, przedłożył wówczas pracę o nazwie „Z moich fantazyj”. Mimo, że konkurs został rozstrzygnięty, wygrali go artyści mało znani, kurtynę ostatecznie zamówiono u Henryka Siemiradzkiego.  Obecna dyrekcja przy wsparciu Małopolskiej Agencji Rozwoju Regionalnego chce przypomnieć o tym zdarzeniu, a widzom i odwiedzającym Teatr dać namacalny dowód na to, jak ważny był ten młodopolski twórca:

Marzenie o tym, żeby w Teatrze był artefakt związany z Wyspiańskim towarzyszyło mi od samego początku objęcia sceny przy placu św. Ducha. Co prawda nadal korzystamy ze sceny, na której Wyspiański inscenizował swoje dramaty: „Wyzwolenie”, „Warszawiankę”, „Bolesława Śmiałego”, „Wesele” i inne ale to skojarzenie symboliczne, wspomnieniowe. W Teatrze nie zachowało się prawie nic, co by wskazywało, że to jego dom i że na zawsze taki pozostanie. Stąd pomysł na wykorzystanie szkicu kurtyny Wyspiańskiego i jego realizację – tłumaczy Krzysztof Głuchowski, dyrektor naczelny i artystyczny Teatru im. J. Słowackiego.

 Zaangażowanie się w powstanie nowej kurtyny w Teatrze im. Słowackiego pozwoliło nam na połączenie kultury, biznesu i wartości. Wyspiański w swojej twórczości pokazywał znaczenie takich wartości jak wolność i niezależność, które są istotne także w biznesie. Zadaniem biznesu nie jest tylko zarabianie pieniędzy. W ramach naszej misji pokazujemy, jak przedsiębiorcy mogą się włączać w rozwój swojego regionu. Wsparcie powstania nowej kurtyny jest naszym wkładem w historię krakowskiego Teatru – mówi Jan Pamuła, Prezes MARR.      

Realizacji projektu kurtyny Wyspiańskiego podjął się Tadeusz Bystrzak, artysta, malarz, rzeźbiarz, scenograf i projektant wnętrz. Tadeusz Bystrzak ukończył studia na Wydziale Wzornictwa Przemysłowego Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w pracowni prof. Ryszarda Otręby. Jego twórczość obejmuje zarówno malarstwo sztalugowe, iluzjonistyczne i wielkoformatowe, jak i wzornictwo szkła artystycznego i użytkowego. Od wielu lat z dużymi sukcesami zajmuje się projektowaniem i realizacją różnego rodzaju przestrzeni publicznych i komercyjnych, w tym słynnej kopii obrazu Henryka Siemiradzkiego „Pochodnie Nerona”.

Odsłonięcie nowej kurtyny namalowanej według projektu Stanisława Wyspiańskiego odbyło się 9 października o godzinie 11:00. Potem będzie można ją oglądać przed wybranymi spektaklami, najbliższy to premiera Wyspiański. Koncert 19 października 2018 roku, oraz wszystkie kolejne Koncerty.



Twórcy: Tadeusz Bystrzak i jego zespół absolwentów ASP: Alicja Wójcik, Marta Wojtuszek, Stanisław Juszczak

Sztalugę wykonał: Michał Popiel
Blejtram: Leszek Bugaj
Halę w Skale udostępnił: Andrzej Serafin- Firma Serafin
Druki kurtyny i fragmentów wykonał: Wojciech Skrzypiec z wydawnictwa Attyka
Rejestracja filmowa procesu powstawania kurtyny: Erika Badayan

Fundatorem nowej kurtyny jest Małopolska Agencja Rozwoju Regionalnego na czele z Prezesem Zarządu Janem Pamułą

Małopolska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. jest instytucją samorządu wojewódzkiego działającą na rzecz rozwoju regionalnego. Spółka działa jako inwestor, operator funduszy i programów oraz lider dużych projektów regionalnych. Inicjuje działania w nowych dziedzinach, inwestuje w nowatorskie projekty, tworzy wzorce dobrych praktyk i wskazuje nowe rozwiązania. MARR S.A. działa na rzecz małopolskich przedsiębiorstw, samorządów i organizacji pozarządowych.

Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie

otwarty 21 października 1893 r., jest jedną z najbardziej zasłużonych polskich scen dramatycznych.

Otwarty 21 października 1893 r., jest jedną z najbardziej zasłużonych polskich scen dramatycznych. Początkowo, do 1909 r., nosił nazwę Teatr Miejski. Piękny, eklektyczny gmach zaprojektował Jan Zawiejski. Na fasadzie widnieje motto: „Kraków narodowej sztuce”. Widownię zdobi słynna kurtyna Henryka Siemiradzkiego, obok sceny mieści się zabytkowa garderoba Ludwika Solskiego. Teatr dysponuje kilkoma budynkami, w tym nowoczesnym Małopolskim Ogrodem Sztuki. Na przełomie XIX i XX w. teatr pełnił funkcję sceny narodowej, zapoczątkował w Polsce nowoczesną inscenizację. W czasach świetnych dyrekcji Tadeusza Pawlikowskiego i jego następców debiutowało w nim pokolenie Młodej Polski, po raz pierwszy wystawiono arcydzieła romantyzmu: Kordiana, Dziady, Nie-Boską komedię. O europejskiej randze tej sceny zdecydowały inscenizacje dzieł Stanisława Wyspiańskiego. Mimo że teatr nosi imię romantycznego poety, jego duchowym patronem pozostaje właśnie Wyspiański.

Jak powstawała kurtyna Wyspiańskiego

video: Grzegorz Mart i Dawid Ścigalski