Klub Wyspiańskiego
Klub Wyspiańskiego to teatralny klub dla młodzieży, działający przy Teatrze im. J. Słowackiego w Krakowie. Jego istotę stanowi współpraca ze szkołami, wspomagająca realizację podstawy programowej kształcenia ogólnego w zakresie nauczania przedmiotów artystycznych. Jest to w praktyce cykl działań edukacyjnych skierowanych do krakowskiej młodzieży licealnej, którego celem jest stworzenie przestrzeni kształtowania przyszłych elit kulturalnych, wzmacnianie wśród młodzieży rozwoju świadomych, zaangażowanych postaw obywatelskich o wysokim poziomie wrażliwości i empatii społecznej; pobudzanie ambicji budowania przyszłości w oparciu o samokształcenie poprzez aktywny kontakt ze światem sztuki i myśli. Od września do grudnia 2024 działania Klubu Wyspiańskiego będą wiązały się ze zbiorem opowiadań Andrzeja Stasiuka "Opowieści galicyjskie".
Chcielibyśmy wspomagać wśród młodzieży rozwój świadomych i zaangażowanych postaw obywatelskich, które cechowałyby się wysokim poziomem wrażliwości i empatii społecznej; krytycznym i samodzielnym, niepodatnym na manipulację myśleniem; a także ambicją budowania swojej przyszłości w oparciu o ciągłe samokształcenie poprzez aktywny kontakt ze światem sztuki i myśli. Zależy nam na kształtowaniu w naszych klubowiczach światopoglądu wolnego od ideologicznego zacietrzewienia i od pozbawionego dystansu narodowego samozachwytu. Chcemy krzewić postawy zarazem proeuropejskie i nowocześnie patriotyczne, przekonując, że nie należy obu tych kierunków sobie przeciwstawiać.
Wybór Stanisława Wyspiańskiego na patrona klubu jest nieprzypadkowy. Warto przypomnieć, że całą swą twórczość teatralną związał on z naszym teatrem. Tu prapremierę miało nie tylko Wesele, ale także m.in. Wyzwolenie. Nie jest to dla nas tylko przeszłość. Również dziś w naszym repertuarze i innych działaniach stawiamy na Stanisława Wyspiańskiego jako postać dla polskiej kultury tyleż kluczową, co wciąż nie w pełni odkrytą.
Osoby prowadzące Klub Wyspiańskiego: Krzysztof Głuchowski - Dyrektor Teatru; prof. Piotr Augustyniak, filozof, gospodarz cyklu spotkań teatralno-filozoficznych "Myślnik”; Wojciech Rzehak - Kierownik Działu Edukacji; Jakub Roszkowski - Kierownik literacki.
Wykaz szkół, które uczestniczą w projekcie "Klub Wyspiańskiego"
- I LO im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie
- II LO im. Króla Jana II Sobieskiego w Krakowie
- III LO im. Jana Kochanowskiego w Krakowie
- IV LO im. Tadeusza Kościuszki w Krakowie
- VIII LO im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie
- VII Prywatne Liceum Ogólnokształcące im. M. Reja
- XLII LO im. Adama Mickiewicza w Krakowie
Współpraca: - Zespół Szkolno-Przedszkolny w Młoszowej
- LO Zakonu Pijarów im. Ks. Stanisława Konarskiego w Krakowie
- XXX LO im. św. Brata Alberta – Adama Chmielowskiego
Nauczyciele - opiekunowie szkolni Klubu Wyspiańskiego:
I LO: Ewa Leonhard i Marta Leja
II LO: Anna Czepiec-Mączka
III LO: Monika Ryszawy i Ligia Wirtel
IV LO: Karolina Kniotek
VII Prywatne LO: Grażyna Kuśmider
VIII LO: Agnieszka Liszowska
XXX LO: Anna Gromala-Słowik
LO Zakonu Pijarów: Karolina Knapik-Bieniek
ZS-P w Młoszowej: Zbigniew Nowakowski
XLII LO im. Adama Mickiewicza w Krakowie: Renata Brzozowska
Program Klubu Wyspiańskiego
1. Warsztat dla nauczycieli - warsztat dla wszystkich nauczycieli biorących udział w projekcie.
W programie: zapoznanie nauczycieli z celami Klubu Wyspiańskiego, wprowadzenie w metodologię pracy, przedstawienie dróg pracy z młodzieżą, omówienie możliwych dalszych, powarsztatowych działań dla chętnych uczniów.
Prowadzenie: Dyrektor Teatru - Krzysztof Głuchowski i prof. Piotr Augustyniak - filozof, gospodarz cyklu spotkań teatralno-filozoficznych "Myślnik”
2. Pokazy spektakli
W ramach Klubu zaplanowano specjalne pokazy z dyskusjami po spektaklu. W 2021 roku młodzież zarówno z Klubu Wyspiańskiego, jak i spoza niego miało możliwość rozmowy i spotkania z aktorami po spektaklach: „Imię róży” , „Jedzonko”, „Danton”, spotkania były prowadzone przez Piotra Augustyniaka i Krzysztofa Głuchowskiego.
3. Warsztaty w oparciu o powieść „Jądro ciemności” Josepha Conrada
Jako część praktyczną programu zaplanowano cykl 4 rodzajów warsztatów, każdy typ warsztatu został przeprowadzony dla 7 szkół:
- Warsztat wprowadzająco – kontekstowy
„Jądro ciemności” na tle epoki.
Prowadzenie dyrektor Teatru im. J. Słowackiego - Krzysztof Głuchowski
- Warsztat filozoficzno-interpretacyjny
Omówienie i interpretacja tekstu, poszerzone o pracę z materiałem kontekstowym.
Prowadzenie: prof. Piotr Augustyniak - filozof, gospodarz cyklu spotkań teatralno-filozoficznych "Myślnik”
- Warsztat literacko-dramaturgiczne
Praca nad tekstem źródłowym; próba odnalezienia w nim gestu narracyjnego i prześledzenie jego struktury dramaturgicznej, a w następnej kolejności jego adaptacja do warunków scenicznych.
Prowadzenie: Jakub Roszkowski – reżyser, dramatopisarz, kierownik literacki Teatru im. J. Słowackiego
- Warsztat aktorsko-improwizacyjny
Praca nad dykcją i mimiką, techniki oddechowe, nauka pracy w grupie i świadomości własnego ciała, a w dalszej części stworzenie improwizowanych scenek opartych o tekst przygotowywany na warsztatach literacko-dramaturgicznych.
Prowadzenie: Marcin Kalisz, aktor Teatru im. J. Słowackiego.
4. Warsztaty aktorskie dla grup młodzieży z Klubu Wyspiańskiego, odbywające się w ich szkołach.
W programie: praca nad dykcją i mimiką, techniki oddechowe, nauka współpracy w grupie i świadomości własnego ciała, a w dalszej części praca nad wybranymi scenkami (kontynuacja warsztatów aktorsko-improwizacyjnych).
Prowadzenie i opieka merytoryczna: aktorzy Teatru im. J. Słowackiego. W 2021 roku bazą do pracy twórczej młodzieży były wszystkie części „Dziadów” Adama Mickiewicza.
5. Warsztaty teatralne do spektakli: realizowane zaraz po obejrzeniu spektaklu, w czasie których młodzież z pomocą zadań i propozycji edukatora teatralnego analizuje spektakl, swoje emocje z nim związane, zwraca uwagę na formę teatralną użytą w danym przedstawieniu.
Warsztaty dla młodzieży
fot. Klaudyna Schubert
Dofinansowano ze środków KPO
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury - państwowego funduszu celowego
Klub Wyspiańskiego w 2021 roku
Równocześnie z warsztatami masterclass, które odbywały się w przestrzeniach teatru aktorzy Teatru im. J. Słowackiego: Dorota Godzic, Agnieszka Judycka, Agnieszka Kościelniak, Tomasz Augustynowicz, Sławomir Rokita, Rafał Szumera. pracowali z chętnymi w krakowskich liceach analizując „Dziady” Adama Mickiewicza.
W 2021 roku projekt był realizowany w okresie wrzesień – grudzień, wzięło w nim udział siedem krakowskich liceów: I LO im. Bartłomieja Nowodworskiego, II LO im. Króla Jana III Sobieskiego, III LO im. Jana Kochanowskiego, IV LO im. Tadeusza
Kościuszki, XLII LO im. Adama Mickiewicza, VIII LO im. Stanisława Wyspiańskiego VII Prywatne Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Reja.
Cykl warsztatowy zakończył się 13 grudnia pokazami aktorskimi na temat „Dziadów”. W pokazie uczestniczyły wszystkie szkoły biorące udział w projekcie kibicując sobie nawzajem w pierwszym występie scenicznym.
W ramach Klubu Wyspiańskiego odbyły się także warsztaty teatralne i dyskusje po spektaklach Teatru im. J. Słowackiego takich jak : „Imię róży”, „Jedzonko”, „Spóźnione odwiedziny” i „Debil”.
Łącznie w cyklu wydarzeń wzięło udział 400 uczniów szkół średnich.
Akt finałowy – interpretacja „Dziadów” w wykonaniu uczniów z: I LO im. Bartłomieja Nowodworskiego, II LO im. Króla Jana III Sobieskiego, III LO im. Jana Kochanowskiego, IV LO im. Tadeusza Kościuszki, XLII LO im. Adama Mickiewicza, VIII LO im. Stanisława Wyspiańskiego VII Prywatne Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Reja.
Akt finałowy 2021 r.
ARCHIWUM PROJEKTU
Od kwietnia do czerwca odbył się pierwszy cykl z udziałem młodzieży z II LO w Krakowie
W środę, 24 kwietnia 2019 r. odbyły się pierwsze zajęcia w ramach działania Klubu Wyspiańskiego z udziałem grupy młodzieży z II LO.
Prowadzili je Dyrektor Naczelny i Artystyczny Teatru im. J. Słowackiego - Krzysztof Głuchowski, Kierownik literacki - Jakub Roszkowski oraz profesor Piotr Augustyniak, filozof. Była to inauguracja nowego projektu literacko-teatralnego. Adresowany jest on do młodzieży z Klubu Wyspiańskiego.
Pracować będziemy w oparciu o tekst "Procesu" F. Kafki w nowym tłumaczeniu J. Ekiera. Podczas kolejnych spotkań będziemy dyskutowali i interpretowali tekst literacki, następnie próbowali zaadaptować wybrane fragmenty na wersję sceniczną, a wreszcie podczas ostatnich z cyklu zajęć popracujemy nad scenkami aktorskimi.
W poniedziałek, 13 maja odbyło się kolejne spotkanie w ramach działania Klubu Wyspiańskiego z udziałem grupy młodzieży z II LO.
Prowadzili je Dyrektor Naczelny i Artystyczny Teatru im. J. Słowackiego - Krzysztof Głuchowski oraz profesor Piotr Augustyniak - filozof.
Założeniem tych zajęć była próba interpretacji „Procesu” F Kafki w nowym tłumaczeniu J. Ekiera. Młodzież bardzo dobrze poradziła sobie z dotarciem do sedna i znaczeń niewątpliwie trudnej lektury.
Dyskusja była bardzo ożywiona i dynamiczna. Oczywiście w tak krótkim czasie nie udało się odpowiedzieć na wszystkie nurtujące pytania i wątpliwości. Uczniowie otrzymywali różne zadania do przygotowania i zaprezentowania koleżankom i kolegom. Był czas także na ćwiczenia aktorskie. Zwieńczeniem zajęć było przygotowanie i wygłoszenie mów: prokuratorskiej i obrończej, które dotyczyły Józefa K., głównego bohatera „Procesu”. /Magdalena Boniowska/
Zajęcia z prób adaptacyjnych Procesu Kafki w Klubie Wyspiańskiego były wielkim wyzwaniem dla wszystkich uczestników. W zawrotnym tempie pisaliśmy krótkie scenki, które następnie były... krytykowane przez prowadzącego zajęcia Kierownika literackiego Teatru, Kubę Roszkowskiego. Czy jednak jest coś lepszego niż konstruktywna krytyka? Sztuka, a zwłaszcza teatr, ma w sobie zawsze tę nutkę niewiadomej, ponieważ zawsze możesz zostać źle zrozumiany lub nadinterpretowany. Dzięki temu spotkaniu zdobyliśmy bardzo dużo pokory, ale i nadziei, że przyszłe zmagania ze scenopisarstwem będą już tylko coraz trafniejsze.
Klamrą zamykającą cykl spotkań w Klubie Wyspiańskiego była upamiętniona w krótkiej filmowej relacji próba przestawienia dzień wcześniej napisanych scen. Podzieleni na trzy grupy początkowo staraliśmy się grać przedstawiane przez nas postaci na wyrost, aby zrozumieć ich materię. W trakcie trwania zajęć powoli odkrywaliśmy, że aby dać prawdziwego ducha temu co chcemy przekazać, musimy ściągnąć z siebie wykreowane maski i przestać grać. Dzięki tym zajęciom, prowadzonym w ciekawy i barwny sposób przez Marcina Kalisza, odkryliśmy, że w teatrze jak i w życiu czasem to właśnie mniej znaczy więcej. Do zobaczenia po wakacjach ... /Sara Zawadzka II LO Klasa II H/
Warsztaty VII PLO
Za nami pierwsze spotkanie warsztatowe w procesie poznawania PROCESU!
23 września br. spotkaliśmy się z Dyrektorem Teatru Krzysztofem Głuchowskim i prowadzącymi zajęcia. Odbyliśmy pierwszy "trening" z myślenia i kreatywności. Chyba nam nieźle poszło, chociaż jesteśmy stremowani i czujemy, że łatwo nie będzie. Mamy nadzieję, że uda się choć trochę zgłębić mroczną duszę Józefa K.
A więc... zabieramy się do pracy!
Licealiści VII PLO
Warsztaty III LO
03.10.2019 | 18:00
Czy o śmierci można mówić, śmiejąc się do rozpuku?
Jak wyobrażasz sobie najnudniejszy dialog świata?
Czy smutek naprawdę ma być smutny?
Na te i inne pytania odpowiadaliśmy na pierwszych warsztatach poświęconych adaptacji Procesu F.Kafki. Dopiero się rozgrzewamy, a już było i strasznie, i śmiesznie… Widzimy się za dwa tygodnie!
Monika Ryszawy, polonistka
Sobieski w Słowackim – kontynuacja
Trzeci rok działalności Klubu Wyspiańskiego rozpoczęty!24.10.2019 | 17:00
Rozmowa po spektaklu stała się okazją do odpowiedzi na pytania: Czy Lalka Prusa jest aktualna we współczesnym świecie? Kim współcześnie są Izabele Łęckie, Wokulscy? Kim jest człowiek i co go tworzy? Jak oddziałuje na niego środowisko? Czy Lalka kocha Wokulskiego?
Bez wątpienia spektakl wywołał dyskusję, co widoczne było w wymianie zdań, w próbie wyrażania emocji, poglądów.
Uczniowie w trakcie wymiany opinii o obejrzanej scenicznej realizacji powieści Bolesława Prusa odkrylizamysł reżysera… każda z postaci prezentowanych w spektaklu była marionetką, a sam Wokulski okazał się tytułową Lalką. Przedstawienie teatralne mówiłom.in. o nieporadności człowieka, o niemożności porozumienia się z innymi ludźmi, o trudności w okazywaniu miłości.
Każde słowo, które padło ze sceny, było tekstem Bolesława Prusa – 100 % Prusa w Prusie– jak określił dyrektor teatru, podsumowując trafność spostrzeżenia, że dziewiętnastowieczna powieść jest wciąż aktualna, a przedstawienie pokazuje powiązania między przeszłością a współczesnością.
Opinie uczniów o spektaklu:
Świetnie było. Sztuka fenomenalna! Scenografia, kostiumy, cały pomysł … Przepięknie!
To jeden z najlepszych spektakli, jakie widziałem, a na pewno najlepiej się na nim bawiłem. Było super.
Uczniowie pokazali, że znają tekst Lalki, że chcą wypowiadać się publicznie, że potrafią bronić swego zdania.
Dyskusje w ramach Klubu Wyspiańskiego są dobrą okazją do spotkania młodych widzów z twórcami i aktorami, zachęcają do aktywnego kontaktu ze światem sztuki i myśli, do wysłuchania opinii innych.
Fotogaleria
Klub Wyspiańskiego 2019 - akt finałowy
Widzowie mieli okazję zobaczyć 8 niezwykle interesujących i różnorodnych etiud teatralnych, inspirowanych Weselem Stanisława Wyspiańskiego. Opiekunami artystycznymi młodzieży byli aktorzy Teatru im. J. Słowackiego: Dorota Godzic, Natalia Strzelecka, Marta Waldera oraz Tomasz Augustynowicz, Grzegorz Łukawski, Daniel Malchar, Antoni Milancej i Sławomir Rokita.
Uroczystość uświetnił znakomity występ krakowskiej grupy IMPRO KRK.
Gratulujemy wszystkim artystom i zapraszamy do galerii fotograficznej.
Fotogaleria
fot. Grzegorz Mart
Klub Wyspiańskiego. Akt finałowy
Klub Wyspiańskiego | warsztaty
Sobieski w Słowackim na spektaklu „Kariera Artura Ui”
Napisany w latach 40. XX wieku przez Bertolda Brechta dramat nawiązywał do wydarzeń związanych z narodzinami nazizmu i dojściem Hitlera do władzy. Przedstawienie teatralne, które zobaczyła młodzież, stało się punktem wyjścia do dyskusji, którąbezpośrednio po spektaklu poprowadzili dyrektor teatru Krzysztof Głuchowski i filozof Piotr Augustyniak.
Rozmowa była próbą odpowiedzi na pytania:Czy to, co widzieliśmy na scenie, może się wydarzyć dzisiaj? Czy kariera Artura Ui może się powtórzyć? Czy obecność współczesnych narzędzi, mediów społecznościowych i Internetu, może umożliwić tego typu karierę, czy wręcz odwrotnie – zburzyć ją poprzez zdemaskowanie mechanizmów manipulacji?Czy totalitaryzm nadal może zagrażać zachodniemu światu?
W rzeczowej dyskusji oprócz uczniówuczestniczyli aktorzy Rafał Dziwisz, Tadeusz Zięba i Wojciech Skibiński.Wspólnie zastanawiano się, co powoduje niemożność porozumienia się, czy konsensus to tylko idea, czy jest coś, co można zrobić, by nie zamykać się wewłasnych przekonaniach i spróbować podjąć dialog z ludźmi o innych poglądach. Rozważano, czy debata może zbliżyć ludzi i pomóc im porozumieć się ze sobą, czy warto koncentrować się w niej na wartościach. A może to właśnie przywiązanie do wartości uniemożliwia zrozumienie racji drugiej strony. Tak trudno przecież o wspólne wzorce i postawy, nawet problemy klimatyczne dzielą ludzi.
Wydaje się, że krytyczne myślenie, odwaga i autentyczne zainteresowanie drugim człowiekiem oraz jego poglądami, czyli otwartość na rozmowę i słuchanie innych ludzi, mogą być sposobem na znalezienie kompromisu. Takie warunki do wzajemnego poznawania się proponuje właśnie Klub Wyspiańskiego w Teatrze im. J. Słowackiego. Jest to przestrzeń, która ma służyć wymianie myśli, intelektualnym sporom, zbliżeniu się do drugiego człowieka, zrozumieniujego postawy iporozumieniu pomimo różnic światopoglądowych.
Ku przestrodze niech wybrzmią raz jeszcze słowa Brechta, które padły w scenie końcowej:
„Lecz wy się uczcie patrzeć, a nie gapić.
Czynu potrzeba, […] lecz niechaj do głowy
Triumf przedwczesny ludom nie uderza
Płodne wciąż łono, co wydało zwierza.”
Organizacja: prof. Anna Czepiec-Mączka
Zdjęcia: Wiktor Klamra, klasa 2d
Recenzja
Czy rabacja może się dzisiaj powtórzyć? Czy nierówności społeczne i wynikające z nich poczucie krzywdy, a w następnej kolejności także i nienawiść, mogą pchnąć ludzi do drastycznych czynów?
Staraliśmy się odpowiedzieć na te pytania, uczestnicząc w dyskusji po spektaklu "Rabacja" w reż. J.Roszkowskiego. Zachwyciła nas scenografia, niebanalny pomysł na spektakl i niezwykłe pieśni rabacyjne, wyrażające uczucia i motywacje chłopów. Poznaliśmy też optykę Austriaków i polskiej szlachty, przygotowującej się do powstania ogólnonarodowego.
Za Wyspiańskim pytamy, czy aby na pewno "myśmy wszystko zapomnieli"?
Monika Ryszawy
III LO
#OtwieramGłowę
28.04.2020 | 11:24
Drodzy Klubowicze
Pokażcie nam, co dla każdego z Was znaczy otwartość w czasie pandemii - otwartość na świat, na innych ludzi, na siebie.
Jakie emocje mogą nam towarzyszyć. Nie ograniczajcie się - czekamy na wszystkie filmy - refleksyjne, komediowe, z Waszych domów i ze świata - powoli otwieranego, do którego dostępu tak bardzo pragniemy.
Zawsze bądźcie jednak bezpieczni i pamiętajcie o zaleceniach w zakresie koniecznej ochrony.
Zainspirujcie się słowami z piosenki:
Otwieram głowę
Tulę świata połowę
Zmieniam chore na zdrowie
Otwieram głowę
Zadanie dla każdego z Was:
Zrób post na Instagramie, w którym wykorzystasz fragment piosenki „Otwieram głowę” z udziałem aktorów Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie:
https://www.youtube.com/watch?v=kx19_dXcsbM
Koniecznie z hashtagiem #OtwieramGłowę #teatrwkrakowie #KLubWyspiańskiego, a dodatkowo na Stories z oznaczeniem teatru @teatrwkrakowie .
Na bieżąco będziemy udostępniać Wasze stories na naszym profilu. Mamy także plan, żeby stworzyć wersję klipu zilustrowaną Waszymi postami i opublikować ją na naszych social mediach. Chcemy pokazać, że nas - ludzi z otwartymi głowami i sercami jest mnóstwo.
Bądźcie w zdrowiu, do zobaczenia w Teatrze, a wcześniej na Instagramie.
Krzysztof Głuchowski
LEKCJA ONLINE "Hamlet"
Zapraszamy do uczestniczenia w lekcji online, którą zrealizowaliśmy w ramach cyklu kulturalno-edukacyjnego „Zamknięty teatr, otwarte głowy”.
Jest to film, który będzie doskonałym merytorycznym wsparciem dla nauczycieli podczas omawiania „Hamleta” W. Szekspira. Lekcja powstała w oparciu o spektakl ”Hamlet” wg „Studium o Hamlecie” Stanisława Wyspiańskiego.
Scenarzystą i reżyserem projektu jest Piotr Augustyniak.